10 BAŞLIKTA KURGAN SİSTEMİNİN ÖZETİ
1.KURGAN,cari veriler ile çalışan işlem riskini ölçen büyük veri analitiğini kullanarak ekonomideki işlemleri anlık olarak tarayan bir vergisel risk analiz sistemidir.
2.Sistemin tüm mal ve hizmet alış ve satış işlemleri anlık olarak taranmakta çok sayıda kriter ve veri kaynağından toplanan bilgilere göre işlemlerin risk puanları hesaplanır işlem taraflarına bir risk puanı atanmaz yani sistem tarafları riskli mükellef olarak ilan etmez. Sadece işlemin riski konusunda uyarı verir.
3.KURGAN yazıları karşıt inceleme mahiyetinde bilgi isteme yazılarıdır verilen cevaplar risk analiz sisteminin bir girdisi olarak kullanılacaktır. Yazılar denetimin kendisi değil olası bir denetimin habercisidir.
4.KURGAN yazısı alan alıcı riskli olduğu bildirilen işlemlerin gerçekliğini ispat eden delilleri toplamalıdır. İşlemlerin gerçekliği 18.04.2025 tarihli SMYİB Kullanma ve 160/A incelemelerine Yönelik Genelge çerçevesinde ispat ediliyorsa düzeltme yapılmamalıdır.
5.Yazılara süresi içerisinde cevap verilmemesi, eksik ya da yanıltıcı bilgi verilmesi halinde özel usulsüzlük cezası kesilir.
6.KURGAN yazıları alıcıların incelemeye alındığı bilerek sahte belge kullandıkları ve otomatik suç duyurusunda bulunulacağı ve 3 katı vergi ziyası kesileceği anlamına gelmez.
Riskli işleme verilen cevap ve sunulan bilgi ve belgelere göre alıcı ve/veya satıcı nezdindeki vergi incelemesini yürüten vergi müfettişlerinin 18.04.2025 tarihli Genelgeye göre kast unsurunun varlığı hakkında oluşturacağı kanaate göre Kaçakçılık Suçu oluşur veya oluşmaz.
7. 01.10.2025 sonrasında bilerek kullanma esas bilmeden kullanmanın istisna olduğu şeklinde bir açıklama Bakanlık tarafından hiçbir zaman yapılmamıştır.
306 sıra no.lu VUK Genel Tebliği halen yürürlüktedir 18.04.2025 tarihli Genelgede de kast unsurunun nasıl değerlendirileceği (13 kriter) belirlenmiştir Müfettişler bu 13 kritere göre bilerek kullanma fiilini tespit edecektir.
8.KURGAN yazılarına verilen cevaplar alıcı/satıcı nezdindeki denetimi tetikler ve sonuçlarını belirler.
Alıcıların KURGAN cevapları karşıt inceleme mahiyetinde olup satıcının sahte belge düzenleyip düzenlemediği hakkında delil sayılır inceleme raporlarına eklenir ve sahte faturanın bilerek düzenlendiği ve kullanıldığının ispatına yarar.Bu nedenle riskli olduğu ifade edilen işlemlere yönelik mezkur 12 kritere yoğunlaşılması gerekir.
12 Kriter bu yazımızın ekindedir
9.KURGAN ile MM ve YMM'lerden bilgi istenmemekte herhangi bir sorumluluk yüklenmemekte veya işlemlerin gerçekliğine yönelik araştırma yapmaları beklenmemektedir. Meslekdaşlar sadece süreçten haberdar edilmekte ve mükelleflere rehberlik yapmaları beklenmektedir.
10.Meslek mensupları bu yazılarla ilgili MASAK'a şüpheli işlem bildiriminde bulunmayacaktır.
(Bu not, 1 Ekim 2025 Sahte Belgeyle Mücadele Stratejisi - Kuruluş Gözetimli Analiz (KURGAN) Mükellef ve Meslek Mensupları Rehberinden özetlenmiştir)
